Ubezpieczenie w celu ochrony prawnej jest to ubezpieczeniowa umowa cywilno-prawna, w której ubezpieczyciel jest zobowiązany – w zamian za odpowiednie składki – do wykonania odpowiednich świadczeń, w odpowiednim zakresie, mających na celu ochronę prawnych interesów ubezpieczonego. Specjalne prawa, obowiązki i wymagania stron umowy o ochronie prawnej jak również ustalenia umowne określane są zgodnie z Ustawą o umowach ubezpieczeniowych (VVG), które zawierane są w formie Ogólnych Warunków. Związek Niemieckiej Gospodarki Ubezpieczeniowej (GDV) opublikował wraz z Ogólnymi Warunkami dla ubezpieczeń ochrony prawnej (ARB 2012) zaktualizowaną w 2012 wersję niewiążących wzorów warunków, które często znajdują zastosowanie w praktyce. Dla niektórych określonych świadczeń związanych z ubezpieczeniem ochrony prawnej oprócz ogólnych ustalane są często również szczególne warunki.